Friday, June 10, 2016

စကၤာပူတြင္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စု ၾကာေသာအခါ

၂၀၁၆ ဇြန္လ (၆) ရက္က အမိၿမန္မာၿပည္က ထြက္ခြာခြဲ႕ၿပီး စကၤာပူကြ်န္းႏိုင္ငံမွာ အေၿခခ်ေနထိုင္ ခဲ့တာ ၁၀ စုႏွစ္တစ္စုစာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ တစ္ႏွစ္တခါ ဇြန္လတိုင္း ေရးခဲ့တဲ့ blog series တစ္ခုအၿဖစ္ နဲ႕ေရာ၊ ကိုယ္ပိုင္ မွတ္တမ္းေလးတစ္ခု အတြက္နဲ႕ပါ ဒီပိုစ့္ကိုေရးၿဖစ္သည္။
 
တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၇) ရက္ေန႕က စကၤာပူဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ လီရွန္လြန္း ၿမန္မာႏိုင္ငံကို ႕ သံတမန္ႏွစ္ (၅၀) ၿပည့္အထိမ္းအမွတ္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးစဥ္ အၿဖစ္ နဲ႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ ဖို႕ၿမန္မာ ႏိုင္ငံ ေနၿပည္ေတာ္ ကို ေရာက္ရွိပါတယ္။ ဆိုက္ေရာက္ၿပီး မၾကာမီ အခ်ိန္အတြင္း ပဲ စကၤာပူ - ၿမန္မာ (၂) ႏိုင္ငံၾကား အၿပန္အလွန္ ဗီဇာကင္းလႊတ္ခြင့္ေတြ ေပးတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ကို လဲလည္ၾကေၾကာင္းကို Social Media တို႕ရဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္း သိၾကရ ၿပီးသူငယ္ခ်င္းရဲ့ သတင္းေပး whats app msg ကေနရတာေၾကာင့္ လမ္းေပၚမွာေၿပးေနရင္း တန္းလန္း က ခဏရပ္ၿပီး facebook က ကိုယ့္ ေဝါ ေပၚ အၿမန္တင္လိုက္ရတာ မွတ္မွတ္ရရ တစ္ခုပါပဲ။
 
ဒီစကၤာပူ ဗီဇာနဲ႕ ပါတ္သတ္ၿပီးေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြက ဗီဇာကင္းလႊတ္ခြင့္ရေရး အတြက္ အၿပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ေပမယ့္ ဟုတ္ေတာ့မလိုလို နဲ႕ အၿဖားရွဳးရွဴး သြားခဲ့ၾကေတာ့ ဒီတခါလဲ ဟုတ္ရဲ့လား ေသၿခာ ရဲ့လား ဆိုၿပီး ဆန္းစစ္ေတာ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂိုလ္ နဲ႕ ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္တို႕ ေရွ႕မွာ အၿပန္ အလွန္ စာခ်ဴပ္လဲလည္ၾကတယ္ ဆိုေတာ့မွပဲ ဒီတခါေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ လို႕ စိတ္ဒုန္းဒုန္းခ် ႏိုင္ပါေတာ့တယ္။
အဲ့ဒီအတြက္ စလံုးပီအာမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားခံယူထားေသာ ၿမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား သူတို႕အမ်ိဳး၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း မ်ားအတြက္ Online Visa ေလွ်ာက္ေပးရသည္မ်ား၊ Letter of Introduction မ်ားေရးေပးရသည္မ်ား၊ အေၾကာင္းမလွပဲ ဗီဇာ ပယ္ခ်ခံရတဲ့အခါ စလံုးလူဝင္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး ကို သြားၿပီး အသနားခံစာ တင္ၾကရတဲ့ ဒုကၡအေပါင္းဟာ လာမည့္ လအနည္းငယ္အတြင္းမွာပဲ ခ်ဴပ္ၿငိမ္းရပါေတာ့မယ္။ အဲ့ဒီအတိုင္းပဲ စလံုးဖက္က ၿမန္မာၿပည္ဖက္ကို သြားၾကမယ့္ စလံုးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနဲ႕ ဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ ၿမန္မာသံရံုးမွာ ဗီဇာ ေလွ်ာက္ဖို႕ ၿပင္ဆင္ေပးၾကရတဲ့ က်ေနာ္တို႕ကို ဝန္ထမ္းေရးရာ၊ ရံုးပိုင္းဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းမ်ား အတြက္လဲ အလုပ္တစ္ခု သက္သာသြားတဲ့ အတြက္ ၿမန္မာတၿပည္လံုး နဲ႕ Facebook ၾကီးတစ္ခုလံုး ၿမန္မာၿပည္ရဲ့ ရွိသမွ် သတင္းမီဒီယာ အကုန္နဲ႕ ေနာက္ေန႕ ဇြန္လ (၈) ရက္ေန႕ထုတ္The Straits Time နဲ႕ TODAY Paper တို႕ရဲ့ မ်က္နာဖံုး သတင္းၾကီးမ်ား အၿဖစ္နဲ႕ ပါ အၾကီးအက်ယ္ အံုးအံုးၾကပ္ၾကပ္ သတင္း ေတြ ကုိ အၿပိဳင္အဆိုင္ ေဖာ္ၿပလိုက္ၾကတာ ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ေလယာဥ္ပ်ံ ရန္ကုန္ေလဆိပ္ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ဆင္း ရသည္ ဆိုတဲ့ သတင္းပါ ပါသည္အထိကို စကၤာပူဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ ရဲ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ ဟာ ေပၚၿပဴလာၿဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။
 
ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ လီရွန္လြန္း က ” ၿမန္မာႏိုင္ငံဟာ မိတ္ေဆြေဟာင္း ႏိုင္ငံတစ္ခုတင္မက အေရးၾကီးတဲ့ မိတ္ဖက္ ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါတယ္ ” ဆိုတဲ့ စာေၾကာင္းကို The Straits Time သတင္းစာၾကီး က မ်က္နာဖံုး သတင္း ၾကီးအၿဖစ္ ေဖာ္ၿပခဲ့ ၿပီး၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ရဲ့ မွတ္ခ်က္စကားမ်ား အၿဖစ္၊ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ က ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ ကြက္ ေဖာ္ခဲ့တဲ့ သူ နဲ႕ စကၤာပူၿမိဳ႕ကြက္ ေဖာ္ခဲ့တဲ့ တူတူၿဖစ္သည္ကအစ၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း အတြက္ စလံုးစစ္ဖက္ဆိုင္ရာ ေဆးတပ္ဖြဲ႕နဲ႕ အၿခား အကူအညီအေၿမာက္အမ်ား ေပးခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့အလည္၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံ တိုးတက္ေရးအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အစဥ္တဆိုက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့တဲ့ အၿပင္၊ ေရွ႕ ေလွ်ာက္မွာပဲ ဆက္လက္ကူညီသြားေပးမယ္ ဆိုသည္အဆံုး ေၿပာဆိုသြားတာေတြ အားတက္သေရာ ဖတ္ၾကရပါတယ္။
 
မစၥတာလီရွန္လြန္း ရဲ့ ဖခင္ မစၥတာလီကြမ္ယူ လက္ထက္ကထဲကိုက စကၤာပူနဲ႕ ၿမန္မာႏိုင္ငံဟာ ရင္းရင္း ႏွီးႏွီး ဆက္ဆံခဲ့ၾကၿပီး၊ မစၥတာလီကြမ္ယူ နဲ႕ ဦးေနဝင္းလက္ထက္ဆက္ဆံေရး ရင္းႏွီးမွဳေတြ နဲ႕ နအဖ အစိုးရ ေခတ္က ဗိုလ္ခ်ဴပ္ၾကီးမ်ားနဲ႕ ဆက္ဆံေရး၊ စီးပြားေရးအၾကံဥာဏ္ မ်ားေပးခဲ့ပံုေတြကို က်ေနာ္ အရင္ က ေရးခဲ့ဖူးတဲ့
 
Mr. Lee Kuan Yew ေၿပာေသာၿမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း အပိုင္း (၁) - (၂) ကို ေအာက္ကလင္ခ့္ေတြက ေန ၿပန္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
 
လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀) ႏွစ္တာကာလ က က်ေနာ္ ဒီကြ်န္းႏိုင္ငံေပၚကို ေၿခခ်ခဲ့စဥ္ကေတာ့ ဒီေလာက္အထိ ၾကာေအာင္ အေၿခခ်ေနထိုင္ ၿဖစ္လိမ့္မယ္လို႕ မေမွ်ာ္လင့္ထားမိပဲ၊ ေနာက္တစ္ဆင့္ အေနနဲ႕ အၿခား ႏိုင္ငံၾကီး တစ္ခုကို အခြင့္အေရး ရရင္ရသလို ေရၾကည္ရာမ်က္ႏု ရာ ေၿပာင္းေရႊ႕မယ္လို႕ စဥ္းစားေမွ်ာ္မွန္း ထားခဲ့ေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ပဲ ၿဖစ္လာတဲ့ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေၿပာင္းအလဲ ေတြၾကားထဲကပဲ အခြင့္ အလန္းနဲ႕ ကံတရားရဲ့ မ်က္နာသာေပးမွဳေတြ ေၾကာင့္ ဒီတိုင္းၿပည္မွာ ဆက္ၿပီးေနထိုင္ ၿဖစ္ခဲ့သည္။ (၁၀) ႏွစ္ ၾကာအသားက်လာတဲ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ အလုပ္လုပ္တဲ့ စနစ္ေတြ၊ talent အေပၚမွာ အေၿခခံထားတဲ့ တိုးတက္မွဳကို အားေပးတဲ့ စနစ္ေတြေၾကာင့္ရယ္၊ အားလံုးအဆင္ေၿပေနတဲ့ comfort zone ထဲက ရံုးမထြက္ႏိုင္ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး တစ္ခုတည္ေထာင္ ၿပီး ဒီထက္မကၿမင့္မားတဲ့ ဘဝကို ေရာက္ ေအာင္ ဆက္သြားခ်င္ေပမယ့္ ရံုးမထြက္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
 
သို႕ေသာ္ စကၤာပူရဲ့ ေၿပာင္းလဲလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေၿခအေနေတြ ကို ၿပန္သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္
လြန္ခဲ့ေသာ (၁၀) ႏွစ္က စကၤာပူၿပည္တြင္း မွာလိုအပ္ေနတဲ့ လူစြမ္းအားအရင္းအၿမစ္ ေတြအတြက္ ေပၚလီ ေက်ာင္းဆင္းတာနဲ႕ ပီအာတန္းေပး၊ အလုပ္ဆိုတာ ခ်က္ခ်င္းတန္းရ၊ Spass Reject တယ္ဆိုတာ အင္မတန္ ကံဆိုးမွ ၿဖစ္တဲ့အၿဖစ္။ တင္သြင္းလိုက္တဲ့ လူ႕အရင္းအၿမစ္ေတြ ေၾကာင့္ side effect ေတြ ကို ႏိုင္ငံသားေတြက မခံမရပ္ႏိုင္ေတြ ၿဖစ္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အေတာ္ေလး အက်ိတ္အနယ္ ၿပိဳင္လိုက္ရတဲ့ အခါမွာေတာ့ အစိုးရရဲ့ ေပၚလစီေတြ အေၿပာင္းအလဲ ေတြစလာပါေတာ့တယ္။ စီးပြားေရးဖက္မွာလဲ အရင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ အပိုင္း၊ ပို႕ကုန္တင္ပို႕မွဳအပိုင္းေတြ မွာ စတင္က်ဆင္းလာတဲ့အတြက္ စီးပြားေရးၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းလဲ ေရးမူဝါဒ အသစ္ခ်မွတ္မွဳေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ကစၿပီး ၿပင္ဆင္လာတာေတြ႕ရပါတယ္။ ၿပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုလဲ ၿပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာပါ ပိုမိုရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံဖို႕ အခြင့္အလမ္းေတြအတြက္ အစိုးရ က ေထာက္ပံေငြေတြခ်ေပး၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳအပိုင္းေတြမွာ လူအစား၊ စက္ေတြကို တက္ႏိုင္သမွ် အစားထိုး အသံုးခ်ဖို႕အေရး အတြက္ စီမံကိန္းေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ၾကီးဌာန ေပါင္းစံုကေန ခ်ေပးေန တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေတြကို ၾကည့္ခ်င္းအားၿဖင့္ စကၤာပူက ေၿပာင္းလဲေနတယ္၊ ေနာင္ တခ်ိန္မွာ ဝန္ထမ္း ဘဝ နဲ႕ ဘယ္ေလာက္ အလုပ္ လုပ္ႏိုင္မွာလဲ၊ တခါတေလမ်ား (အခုႏွစ္ေပါ့) စီးပြားေရးက်ဆင္း ေနတဲ့ အခ်ိန္ ဘယ္အခ်ိန္မ်ား လစာၿဖတ္ မလဲ၊ အလုပ္ကေန Retrenchment လုပ္မလဲ ဆိုတာေတြကို ေတြးေတာပူပန္လာရတယ္။ ဟိုးအရင္ ေခတ္ မ်ားကလို အလုပ္ကို (၁) လအတြင္း ၿပန္ရတာ မ်ိဳးေတြ အေတာ္ေလး ရွားသြားတာေတြ သိရလာတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီဟာေတြ ၿဖစ္လာခဲ့ရင္ ဘာလုပ္မလဲ ဆိုတဲ့ back up plan ေလးေတြ ၿပင္ဆင္လာရၿပီး၊ ကိုယ္ကိုကိုယ္ လဲ တၿခားလူေတြ upgrade လုပ္ေနသလို အဆင့္ၿမင့္ တင္ဖို႕အတြက္ မတက္တဲ့ပညာရပ္ဆိုသင္၊ တက္ၿပီးသားဟာ ကို ပိုတက္ေအာင္ ထပ္အဆင့္ၿမင့္နဲ႕ ေပါ့။
 
အသက္ကလဲ (၄၀) နားကပ္လာၿပီ၊ တည္တည္တံ့တံ့ ရာထူးေလး နဲ႕ ကိုယ့္လက္ကိုယ္ေၿခ ၿဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိ အလုပ္မွာ လုပ္ခဲ့တာ ေရွ႕လဆို (၄) ႏွစ္ၿပည့္ခဲ့ၿပီ။ စကၤာပူမွာေရာ၊ က်ေနာ့္ရဲ့ ဝန္ထမ္းဘဝမွာပါ အခ်ိန္ အၾကာဆံုးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ တဲ့ အလုပ္အၿဖစ္ စံခ်ိန္က်ိဳးခဲ့ၿပီေပါ့။ ဒီႏွစ္ထဲမွာေတာ့ စကၤာပူ စီးပြားေရး က်ေနတဲ့အခ်ိန္ အၿပင္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားပါ အနည္းငယ္အထိနာေနတဲ့ အခ်ိန္ၿဖစ္ တဲ့ အတြက္ က်ေနာ့္အလုပ္မွာလဲ အၿခားအပို expanding HR activity ေတြ သိပ္မလုပ္ေတာ့ပဲ၊ အရွိန္ ေလွ်ာ့္ခ်ထားလိုက္ပါတယ္။ မႏွစ္ကလို Job creation ေပါေပါမ်ားမ်ား မရွိတဲ့အၿပင္၊ စလံုးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား က အသက္ ၅၀ အထက္ ဆိုရင္ အလုပ္ခန္႕ထားဖို႕ သိပ္မလိုလားေတာ့ တာေၾကာင့္ ဒီ ႏွစ္ထဲမွာ အလုပ္ထြက္တဲ့ သူ နည္းသြားတာ သတိထားမိသည္။ အေပၚမွာေရးခဲ့တဲ့ စကၤာပူအစိုးရရဲ့ စီးပြားေရး ေပၚလစီအသစ္ေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႕ အလုပ္ရဲ့ အဓိကစက္ရံုၾကီး ကို တဖက္ကမ္း မေလးရွား ဂိ်ဳဟိုးကို ေၿပာင္းေရြ႕ဖြင့္လွစ္ဖို႕ ၿဖစ္လာသည့္အၿပင္၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံ လုပ္ငန္းခြဲအတြက္ပါ ဖြင့္လွစ္ဖို႕ စီမံကိန္း မ်ား စတင္ၿပင္ဆင္လာရပါတယ္။
 
ဒီပိုစ္႕ကိုေတာ့ ဘာမွေထြေထြထူးထူး ေရးစရာ သိပ္မရွိတာေၾကာင့္ ဒီမွာပဲ နိဂံုးခ်ဴပ္ပါရေစ။ ဖတ္ေပးတဲ့ က်ေနာ့္ညီအကို ေမာင္ႏွမသူငယ္ခ်င္း အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။ ။